زنگخطر جدید برای تورم؛ نقدینگی در قله سه ساله

افزایش همزمان نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی در کشور نشانهای از نرخ تورم در ماههای آینده است
بر اساس گزارش بانک مرکزی، نرخ رشد نقدینگی در مردادماه سال جاری با ثبت رقم ۳۶.۶درصد به بیشترین مقدار در سهسال اخیر رسید.
نرخ رشد پایه پولی نیز با ثبت رقم ۳۱.۵درصد به بیشترین مقدار ۲۰ماه اخیر رسیده است. افزایش همزمان نرخ رشد پایه پولی و نقدینگی میتواند یک علامت هشدار برای نرخ تورم در ماههای آتی باشد.
یکی از دلایل اصلی رشد پایه پولی در سال جاری، افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی است. میزان بدهی دولت به بانک مرکزی در یکسال منتهی به مرداد سال جاری حدود ۱۰۰درصد رشد کرده است. در کنار این سیاست، رشد داراییهای خارجی بانک مرکزی نیز یکی از عوامل مثبت در رشد پایه پولی بوده است.
رشد نقطه به نقطه نقدینگی در مردادماه 36.6درصد ثبت شده که از شهریور سال1401 تاکنون بیسابقه است. همچنین رشد نقطه به نقطه پایه پولی نیز در مرداد ماه 31.5درصد ثبت شده است.
اصلیترین عامل فزاینده پایه پولی در سال جاری افزایش بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی است. از سوی دیگر اصلیترین عامل کاهشدهنده رشد پایه پولی در این پنج ماه، کاهش 25.1درصدی رقم بدهی بانکها به بانک مرکزی است.
به عقیده کارشناسان، استقراضهای دولت از بانک مرکزی در سال جاری موجب شده است رشد نقدینگی به قله تاریخی خود نزدیک شود. با توجه به وضعیت کسری بودجه دولت، به نظر میرسد تا پایان سال جاری رسیدن رشد نقطه به نقطه نقدینگی تا ارقام بیش از 40 درصد محتمل است.
بر اساس اطلاعات منتشرشده توسط بانک مرکزی، مشخص میشود که نرخ رشد نقدینگی بار دیگر در اقتصاد ایران افزایش یافته است. رشد نقدینگی که 33ماه به ارقام بیش از 35درصد نرسیده بود، در نخستین ماه تابستان سال جاری، 35.4درصد ثبت شد. در ادامه مسیر رشد نقدینگی در مرداد ماه با 1.2واحد درصد افزایش به 36.6درصد رسیده است.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، حجم نقدینگی در دومین ماه تابستان از 12هزار همت گذشت و به رقم 12هزار و 15همت رسید، این رقم نسبت به رقم حجم نقدینگی پایان سال گذشته 18.2درصد رشد داشته است.
بررسی اطلاعات منتشرشده در گزارش بانک مرکزی از وضعیت کلهای پولی نشان میدهد که خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی در مرداد ماه رقم منفی 116.5همت بوده که نسبت به انتهای سال قبل، بیش از 67درصد رشد داشته است. همچنین بدهی دولت به بانک مرکزی در یکسال منتهی به مردادماه سال جاری 100درصد رشد کرده و به 660 همت رسیده است.
رشد مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی، سهم زیادی در رشد پایه پولی ایفا کرده است. تنخواه دولت در شرایط جنگی یکی از اصلیترین دلایل رشد پایه پولی در سال جاری است. اطلاعات منتشرشده نشان میدهد که دولت در نیمه نخست سال جاری بیش از 275همت از بانک مرکزی تنخواه دریافت کرده است. از سوی دیگر، خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی سهم 17.4درصدی در رشد پایه پولی داشته که احتمالا به دلیل افزایش نرخ ارز در سال جاری بوده است.

نسخه چاپی
ارسال به دوستان
