نسخه چاپی
ارسال به دوستان
خورشید عامل خودکشی نهنگ‌هاست؟
ناسا درحال بررسی یکی از قدیمی‌ترین معماهای طبیعت است: چرا والها یا دلفین‌های کاملا سالم به ناگهان قدرت مسیریابی خود را از دست داده و در ساحل دریاها به گل می‌نشینند و جانشان را از دست می‌دهند؟
از آنجايي كه در هربار به گل نشستن والها يا دلفين‌ها ممكن است صدها وال يا دلفين در سالح به دام بيافتند،اين معما به موضوعي مهم تبديل شده و دانشمندان به تازگي مقصر اصلي اين رفتار مرگبار ماهي‌هاي بزرگ را شناسايي كرده‌اند: خورشيد.به گفته آنتي پولكينن از مركز پروازهاي فضايي گودارد ناسا، نظريه‌هاي مختلفي درباره به گل نشستن اين جانداران وجود دارد كه يكي از مهم‌ترين آنها مختل شدن امواج مغناطيسي است كه دريافت مي‌كنند زيرا اين جانداران براي مسيريابي از ميدان مغناطيسي استفاده مي‌كنند.
دانشمندان براي سال‌ها به دنبال توضيح اين رويداد ناراحت‌كننده بودند و مداخله تجهيزات مدرن از جمله سيستم‌هاي سونار با فركانس پايين كه مورد استفاده نيروي دريايي ارتش آمريكا قرار دارد را عامل آن مي‌دانستند. اما اگرچه اين تجهيزات مي‌توانند باعث گيجي والها يا دلفين‌ها شوند، اما به تنهايي قادر به آن نيستند كه اين جانداران را در سواحل درياها به دام بياندازند.
از اين رو محققان به جستجوي پديده‌اي پرداختند كه تاثير همگاني‌تر و وسيع‌تري نسبت به فعاليت‌هاي انساني داشته باشد و در نهايت به فعاليت‌هاي خورشيدي و اثر آن بر ميدان مغناطيسي زمين رسيدند.
مطالعات پيشين بر تاثير گرانش ماه روي مختل شدن سيستم مكان‌يابي اين ماهي‌ها متمركز شده بودند، اما تاكنون كسي موفق به يافتن ارتباط ميان كشش گرانشي ماه و اين رويداد‌ها كه سالانه تكرار مي‌شوند، نشده‌است. از اين رو اكنون محققان قصد دارند توفان‌هاي خورشيدي را به عنوان مقصر اصلي به گل نشستن نهنگ‌ها و دلفين‌ها مورد بررسي قرار دهند.
توفان‌هاي خورشيدي به واسطه فوران تشعشعات خورشيدي به سوي لايه مگنتوسفر اتمسفر زمين ايجاد مي‌شوند، و مي‌توانند منجر به از كار افتادن ماهواره‌ها، قطع برق و مختل شدن سيستم جي پي اس شوند. اين ذرات باردار به اندازه‌اي قدرتمند هستند كه مي‌توانند به راحتي به درون بدنه يك فضاپيماها نفوذ كنند و اولين دفاع زمين در برابر اين ذرات، لايه حفاظتي مغناطيسي سياره است كه گاه اين لايه نيز در برابر قدرت اين ذرات كم مي‌آورد.
به همين دليل است كه دانشمندان اكنون قصد دارند اين توفان‌ها را به عنوان مقصر اصلي مرگ گروهي والها درنظر گرفته و از اين ديدگاه روي آنها مطالعه كنند.
به گل نشستن گروهي والها و دلفين‌ها تقريبا هرسال تكرار مي‌شود: در سال ۲۰۱۵ نزديك به ۳۳۷ وال مرده در سواحل پاتاگونيا در جنوب شيلي كشف شدند و اين پديده به بزرگترين درگل‌ماندگي والها در تاريخ تبديل شد. در سال ۲۰۰۹ نزديك به ۵۵ نهنگ قاتل در ساحل آفريقاي جنوبي به دام افتادند و در سال ۲۰۱۶ نيز نزديك به ۸۰ وال در خليج بنگال در سواحل هند در ساحل گير كردند.
*همشهری آنلاین
