کد خبر: ۳۰۰۷۹۰
تاریخ انتشار: ۲۵ تير ۱۳۹۹ - ۲۲:۰۰
printنسخه چاپی
sendارسال به دوستان
تعداد بازدید: ۲۱۸۱

اعتراض با هشتگ «اعدام نکنید»/ جزییات کمپین بی‌سابقه توییتری برای جلوگیری از اعدام سه جوان

حکم اعدام امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی سه جوانی که در اعتراضات آبان دستگیر شدند، روز گذشته توسط غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه تایید شد، با این حال او تلویحا از راه‌هایی برای شکستن حکم نیز سخن گفت. انتشار خبر حکم اعدام سه جوان معترض باعث شد از شب گذشته بیش از ۴ میلیون توییت با هشتگ «اعدام نکنید» ثبت شود و این هشتگ به ترند نخست توییتر تبدیل شود.
روز گذشته سخنگوی قوه قضاییه اعدام سه نفر از معترضین اعتراضات آبان ۹۸ را تایید کرده بود. امیرحسین مرادی متولد خرداد ۷۳ کارمند فروش موبایل و ساکن محله خزانه تهران است. او در جریان اعتراضات آبان‌ماه ۹۸ دستگیر شد. سعید تمجیدی دیگر محکوم به مجازات اعدام ۲۸ ساله و دانشجوی مهندسی برق در مقطع کارشناسی بوده و سومین متهم هم محمد رجبی متولد ۷۳ است و تا مقطع دیپلم درس خوانده است.‌

تایید احکام اعدام این سه نفر در حالی بود که در این مدت هیچ توضیحات اضافی درباره اتهامات این افراد مطرح نشده بود. در پی تایید این حکم، مردم درخواست کردند که این سه جوان اعدام نشوند و درخواست‌های خود را با هشتگ اعدام نکنید در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند؛ به این ترتیب شب ۲۴ تیر ۹۹ شب مهمی برای توییتر فارسی بود. در این شب کاربران فارسی‌زبان توییتر بیش از ۴ میلیون توییت در اعتراض به صدور احکام اعدام در صفحات مجازی با هشتگ «اعدام نکنید» در صفحات خود منتشر کردند و این هشتگ نه در ایران که در جهان تبدیل به ترند اول هشتگ‌های توییتر شد.

یکی از قابلیت‌های شبکه‌های اجتماعی مثل توییتر، استفاده از هشتک با استفاده از (#) است. با این کار وضعیت کلمات تبدیل به لینک می‌شود ضمن اینکه توییتر این واژه‌ها را بررسی می‌کند و هشتگ‌های برگزیده (یا به اصطلاح ترند شده) را در موقعیت‌های جغرافیایی مختلف نشان می‌دهد. درباره کلیدواژه «اعدام نکنید» توییتر نشان داد که در ۲۴ ساعت گذشته این کلید واژه بیشتر از هر کلید واژه دیگری در دنیا استفاده شده و این اولین بار است که یک کلیدواژه به زبان فارسی در این وضعیت قرار می‌گیرد.

فعالان سیاسی حاضر در توییتر عموماً جریان‌ها و گاه باندهای خود را دارند. اما به نظر می‌رسد کلید واژه «اعدام نکنید» با حمایت افراد عادی غیر سیاسی و غیر باندی توییتر توانسته به هشتگ اول توییتر فارسی تبدیل شود.

عموما این ترکیب توسط افرادی منتشر شد که تا امروز توییت سیاسی منتشر نکرده بودند. یکی از تحلیلگران فضای توییتر می‌گوید این اتفاق شبیه اتفاق ۲۵ خرداد ۸۸ است که بسیاری از افراد غیر سیاسی هم در اعتراض به نتایج انتخابات به خیابان آمدند.

مردم با هشتگ اعدام نکنید چه گفتند؟

کاربران توییتر اشعاری از احمد شاملو، اشعاری از پل الوار، شیرکو بیکس، یانیس ریتسوس و دیگران منتشر کردند و بخشی از آنها نیز جملاتی از آیت الله منتظری در مذمت اتفاقات دهه ۶۰ و بیانیه‌های میرحسین موسوی و تصاویری از سه جوان محکوم به اعدام را در نقد حکم اعدام اشتراک‌گذاری می‌کردند. بخشی از اصولگرایان با این توییت‌ها همراهی کردند؛ مثلا مهدی نصیری سردبیر سابق کیهان در توییتی نوشت با درایتی که از رییسی و دوران جدید قوه قضاییه دارد، می‌داند که حکم اعدام سه جوانی که مرتکب قتل نشده‌اند، اجرا نخواهد شد. در مقابل بخشی از اصولگرایان تندرو اصرار داشتند افرادی که این هشتک‌ها را می‌زنند از کمپ آلبانی مجاهدین خلق یا از نیرو‌های عربستان سعودی هستند. با این حال کثرت و تعداد توییت‌ها مشخص بود که این ادعا گزاف است.

بسیاری از فعالان سیاسی شناخته شده در ایران نیز با این ۸ که همراهی کردند. علی شکوری راد و آذر منصوری از رهبران حزب اتحاد ملت، پروانه سلحشوری نماینده سابق مجلس و شهربانو امانی عضو شورای شهر تهران از چهره‌های اصلاح طلبی بودند که از این هشتک استفاده کردند. حسین ماهینی بازیکن پرسپولیس هم از این هشتک استفاده کرده بود.

این هشتک بلافاصله در اینستاگرام هم استفاده شد و تعداد بیشتری از هنرمندان و ورزشکاران از آن استفاده کردند. اکانت‌های اصولگرا روز گذشته در اعتراض به این هشتگ سعی کردند با هشتک "اعدام کنید" از تصمیم قوه قضاییه حمایت کنند. آن‌ها معتقد بودند افرادی که بازداشت شده‌اند، در هنگام بازداشت مسلح بودند. یکی از آن‌ها ادعا کرد این افراد در یک زورگیری بازداشت شدند و وقتی که بازداشت شدند از روی فیلم‌هایی که روی گوشی تلفن همراه بوده مشخص شده که او در اعتراضات سال ۹۸ نیز در تخریب اموال عمومی مشارکت داشته است. گرچه در احکام اولیه به این نکته تاکید شده بود که این افراد به خاطر اعتراضات ۹۸ بازداشت شدند و هیچ اشاره‌ای به سایر اتهامات آن‌ها نشده بود. از سوی دیگر روایتی که وکلا و خانواده این سه جوان از نحوه بازداشت آن‌ها می‌دهند با این روایت اختلاف محسوسی داشت.

محمود صادقی: قوه قضاییه در دوره جدید از پویش‌های اجتماعی توجه می‌کند

حال باید منتظر ماند و دید قوه‌قضاییه در مقابل این مطالبه عمومی و حدود سه میلیون هشتصد را شامل شده است چه واکنشی خواهد داشت. محمود صادقی حقوقدان و نماینده پیشین مجلس درباره واکنش مقامات قضایی به پویش‌های اجتماعی و مطالبات عمومی که در چارچوب این پویش‌ها مطرح می‌شوند، به رویداد۲۴ می‌گوید: آقای رییسی چندین بار تعابیری داشته که نشان می‌دهد معتقد است جامعه باید از تصمیمات قضایی احساس خوبی داشته باشد و آرای قضایی باید به گونه‌ای باشد که وجدان جمعی از تصمیمات آن احساس آرامش کند.

او می‌گوید: در مقاطعی هم قوه قضاییه جدید به پویش‌های اجتماعی توجه کرده است بنابراین معتقدم این دوره با مدیریت سابق کاملا متفاوت است زیرا مدیریت سابق به هیچ وجه به مطالبات اجتماعی و به این پویش‌ها توجه نداشت و بعضا نگاه لجوجانه‌ای داشت. به عنوان مثال خود من بعضی موارد را که مطرح می‌کردم مقامات قضایی بیشتر واکنش تقابلی داشتند؛ از جمله در بحث حساب‌های قوه قضاییه و مباحثی مثل بازداشت شدگان و زندانی‌ها، نوعا به جای برخورد با خود مساله، بیشتر به دنبال پاک کردن صورت مساله و طرح شکایت از من و دیگران بودند. تعداد زیادی از شکایات علیه من بر مبنای اظهاراتی بود که در نقد و اعتراض به دستگاه قضایی و سازمان زندان‌ها داشتم؛ این در حالی است که با روی کار آمدن آقای رییسی، سازمان زندان‌ها در دوره فعلی شکایتش را از من پس گرفت لذا این تلقی را دارم که رویه جدید به‌گونه‌ای است که به درخواست‌های عمومی مردم توجه بیشتری شود و در صورت امکان رافت بیشتری به خرج دهند.