حمله تازه به ظریف؛ آیا سخنان وزیرخارجه تحقیرآمیز بود؟

محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به سوال خبرنگار اشپیگل مبنی بر اینکه آیا "آیا احتمال مذاکره با آمریکا پس از ترور سردار سلیمانی کمرنگ شده است؟"، گفت؛ «برای ما فرقی نمی‌کند چه کسی در کاخ سفید حاکم است. نکته مهم رفتار آنهاست. دولت ترامپ می‌تواند رفتار خود را اصلاح کند، تحریم‌ها را لغو کند و به میز مذاکره بازگردد. ما هنوز پای میز مذاکره‌ایم، اما آن‌ها این میز را ترک کرده‌اند. ایالات متحده رنج بزرگی را به مردم ایران تحمیل کرده است. روزی فرا می‌رسد که آن‌ها مجبور به جبران آن هستند. ما صبوریم.»

این سخنان با واکنش دونالد ترامپ رییس جمهور آمریا مواجه شد. ترامپ در توییتی به زبان فارسی نوشت: «وزیر امور خارجه ایران می‌گوید ایران خواستار مذاکره با ایالات متحده است، اما می‌خواهد که تحریم‌ها برداشته شود. نه، مرسی.»

محمدجواد ظریف نیز  روز یکشنبه در پاسخ به ترامپ در توئیتی نوشت: «بهتر است به دونالد ترامپ توصیه شود اظهارات و تصمیم‌گیری‌هایش در سیاست خارجی را مبنای واقعیت‌ها ایجاد کند، نه بر اساس سرخط‌های خبری فاکس نیوز یا مترجمان فارسی‌اش.»

وزیر خارجه افزود: «او برای آنکه بهتر آگاه شود می‌تواند تمام مصاحبه‌ام را به زبان انگلیسی بخواند.» ظریف در این قسمت لینک مصاحبه اخیرش با مجله آلمان اشپیگل را که در نسخه انگلیسی آن منتشر شد، قرار داد.

در واقع وزیر خارجه برداشت ترامپ از سخنانش را رد کرد. اما مسئله این است که در داخل کشور نیز برداشتی مشابه برداشت ترامپ از سخنان ظریف وجود دارد.

حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان با اشاره به سخنان ظریف در یادداشتی نوشت: " ترامپ با صراحت اعلام کرده است که شخصاً دستور ترور سردار سلیمانی را صادر کرده است. آقای ظریف از مذاکره با قاتل سردار سلیمانی شهید چه هدفی را دنبال می‌کنند؟! و آیا اظهارات ایشان نادیده گرفتن خون پاک سردار سلیمانی و یاران شهیدش نیست؟!"

او با اشاره به حضور گسترده مردم در مراسم تشییع پیکر سردار سلیمانی ادامه داد: «باید از وزیر خارجه کشورمان پرسید کجای دیدگاه جنابعالی با خواست مردم ایران و سایر ملت‌های مسلمان همخوانی دارد؟! و جنابعالی که نظرتان با خواست و نظر تمامی مردم ایران مغایر و متضاد است، وزیر خارجه کدام ایران هستید؟!»

شریعتمداری اظهارات ظریف را خلاف موضع مقام معظم رهبری دانست.

اما فقط حسین شریعتمداری نبود که از سخنان ظریف انتقاد کرد. مهدی نصیری مدیر پیشین روزنامه کیهان نیز به ادبیات ظریف انتقاد دارد. او معتقد است: "انتظار ادبیات وزیر دفاع و فرماند سپاه را از وزیر خارجه نمی‌توان داشت، اما باید به آقای ظریف یاد آور شد که زبان دیپلماسی می‌تواند عزتمندانه، شرافتمندانه و گاه کوبنده‌تر از سیلی موشکی باشد. لطفا این زبان را هجی و تمرین کنید."

مجتبی ذوالنوری رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم با بیان اینکه چرا دولت باید از موضع ذلت به دنبال گدایی مذاکره با آمریکا برسد، گفت: "این اقدام دولت خلاف شأن و اقتدار ملت ایران است. " او موضع ظریف را موضع روحانی دانسته است.

بسیاری معتقدند سخنان ظریف تحقیر آمیز بوده و " نه، مرسی" ترامپ برای آن‌ها گران تمام شده است.

حجت الاسلام جلیل محبی دبیر ستاد امیر به معروف کشور نیز بدون نام بردن از ظریف در توئیتی دو پهلو و با انتشار توئیت ترامپ نوشت: "خدایا کسی که ایران و ایرانی اینقدر ذلیل کرد با ذلت از دنیا ببر. "

محمدرضا باقری فعال رسانه‌ای اصولگرا در توئیتر نوشت: "آقای ظریف! درس عبرت میگیری؟ «نه مرسی» به تو برای ما خیلی سنگین تموم میشه. کاش بدونی که ما از تحقیر شما، تحقیر میشیم. یه خرده عزت نفس داشته باش جناب وزیر، با هر شرایطی مذاکره کردن، نتیجه اش میشه تحقیر شدن."
 
امیرحسین ثابتی از مجریان شبکه افق و از هواداران سعید جلیلی نیز در توئیتی نوشت: «ولله ولله ولله وقتی دیدم ترامپ چقدر تحقیر آمیز پاسخ #ظریف را داده، به عنوان یک ایرانی احساس حقارت کردم. آقای ظریف! همه چیز امریکا نیست، هیچکس در طول تاریخ با منت کشی از شیطان، بزرگ نشده! برجام برای هفت پشت مان بس بود، بیش از ۲۰۰ کشور دیگر در دنیا وجود دارد، بیخیال امریکا شو!»

کاربران اصولگرا بر تحقیر شدن "ظریف" توسط ترامپ تاکید دارند. فردی نوشته است "چقدر تلخه، چقدر درد داره که ببینی یکی مثل ترامپ، هم‌وطنت رو تحقیر کرده، چیکار می‌کنید با خودتون؟"

سید یاسر جبرئیلی از تحلیلگران اصولگرا نیز معتقد است که ظریف فهم درستی از روابط بین الملل ندارد. او نوشته است: «وقتی فهم درستی از روابط بین‌الملل ندارید، وقتی دشمن را نمی‌شناشید، زبانش را بلد نیستید و نقشه‌اش را نمی‌فهمید، وقتی، ولی خدا شما را از چیزی نهی می‌کند و کار خودتان را می‌کنید، نتیجه این می‌شود که مواضع‌تان دشمن را اینگونه جری‌تر و مصم‌تر می‌کند.»

مدافعان ظریف چه می گویند؟

اما ظریف مدافعانی هم دارد. مدافعان ظریف می گویند منتقدان داخلی وزیر خارجه با ترامپ یک صدا شده‌اند.  رضا نصری تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در توئیتر خود نوشت: «وقتی برخی رسانه‌های داخلی و فعالان شبکه‌های اجتماعی سخنان وزیر امور خارجه را تحریف می‌کنند تا به او حمله کنند، طبیعی است مشاوران فارسی‌زبان ترامپ به او نشان دهند چطور در چنین فضایی بنزین روی آتش بریزد. سئوال اصلی این است که چرا رئیس‌جمهور آمریکا چنین کینه‌ای از ظریف به دل دارد؟»

یسرا بخاخ خبرنگار شبکه الجزیره نیز توئیت کرده است: «این خواهران و برادرانی که به ظریف توهین می‌کنند، تحقیر نمی‌شن از ینکه با ترامپ و نتانیاهو و فرشگردی‌ها هم صدا می‌شن؟»

اما دیاکو حسینی تحلیلگر روابط بین الملل و از کارشناسان مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری از زاویه دیگری به موضوع نگاه کرده است. او معتقد است: «دلیل نه مرسی ترامپ به برجام، حمله به عین الاسد نیست. مانع ایران هم برای مشارکت دادن آمریکا در مذاکرات درون برجام، ترور سردار نیست. می‌خواستند با آن ترور، ایران همه در‌های دیپلماسی را ببندد و به سرزنش شدن آمریکا بخاطر قانون شکنی و تحریم، خاتمه دهد؛ در واقع ظریف بود که گفت: نه مرسی!»

امیر علی ابوالفتح نیز با بیانات رهبر انقلاب در شهریور ماه سال جاری را به "منتقدان ظریف" و "حامیان توئیت ترامپ" یادآوری کرد. رهبر انقلاب در آن مقطع بیان کردند "چنانچه امریکا حرف خود را پس گرفت و توبه کرد و به معاهده هسته‌ای که آن را نقض کرده است، بازگشت، آن‌وقت در جمع کشور‌های عضو معاهده که شرکت و با ایران صحبت می‌کنند، آمریکا هم می‌تواند شرکت